جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: مطالعه موردی (دفاع مقدس)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
در فرایند تکامل جهانی شدن، اقتصاد اهمیت فزایندهای یافته و بازیگران متعدد دولتی و غیردولتی به عرصه دیپلماسی وارد شدهاند؛ پدیدهای که از دید دیپلماسی سنتی مغفول مانده بود. این مقاله بنا دارد زمینهها، چالشها و جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی دوران دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داده و به این سئوال پاسخ دهد که دیپلماسی اقتصادی از چه جایگاهی در سیاست خارجی برخوردار بوده و با چه چالشهایی مواجه گردید؟ به دلیل حاکمیت منطق اقتصاد جنگی و ملاحظات سیاسی، اولویت موضوعات داخلی بر موضوعات بینالمللی و افزایش نقش دولت در اقتصاد ناشی از عدم انطباق منطقهای حاکم بر سیاست خارجی با منطقهای درونی حاکم بر جهانی شدن، دیپلماسی اقتصادی از جایگاه و نقش محوری برخوردار نبوده است. در این دوره اقتصاد به عنوان ابزاری در دستان دولت بود که تلاش میکرد از طریق بهکارگیری آن اهداف سیاسی و امنیتی ناشی از ضرورت های دفاعی را تأمین نماید.