راهبرد جمهوری اسلامی ایران در دستیابی به قدرت برتر منطقه ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشگاه تهران

چکیده

جمهوری­ اسلامی ­ایران با ترسیم چشم ­انداز بیست­ ساله (1404-1384هـ.ش.)، هدف خود را کسب جایگاه اول منطقه در حوزه­ های مختلف قرار داده است. تبدیل شدن ایران به قدرت برتر منطقه ­ای با چالش ­های متعدد اقتصادی، سیاسی و امنیتی رو به­رو است به ­نحوی که شناخت راهبرد مناسب جهت دست­یابی به این هدف ضروری بوده و فقدان چنین راهبردی باعث هدر رفت منابع سیاسی و اقتصادی ایران خواهد گردید. در این پژوهش با به­ کارگیری نظریه مجموعه امنیتی منطقه ­ای و بررسی ویژگی ­های منطقه پیرامونی، مناسبات قدرت میان ایران و دیگر قدرت منطقه ­ای مدعی، تلاش شده است با استفاده از روش­های کمی و کیفی و ابزارهای جمع ­آوری اطلاعات کتابخانه ­ای و هم­چنین پرسش­نامه که روایی آن با نظر خبرگان و پایایی آن با آلفای کرونباخ 0.9 تأیید گردید، و به ­کارگیری تکنیک  SWOT  به­منظور تحلیل یافته ­های پژوهش، به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که در رویکرد مجموعه امنیتی منطقه­ای، بهترین راهبرد جمهوری­اسلامی­ ایران در دست­یابی به قدرت برتر منطقه­ای کدام است. اولویت راهبردهای18گانه احصایی در این پژوهش نشان می­دهد که دست­یابی به این سطح از قدرت، ارتباط نزدیکی با حوزه اقتصادی دارد، به ­گونه ­ای که سه راهبرد نخست با نمره جذابیت بیشتر از 9 در این حوزه قرار می­گیرند. بر این اساس راهبرد «دست­یابی به قدرت برتر منطقه­ای از طریق تقویت قفل­ شدگی اقتصادی به ­وسیله افزایش حجم مبادلات تجاری و فعال­ کردن نهادها و سازمان­های اقتصادی منطقه­ ای­» با نمره جذابیت 6/9 به­ عنوان راهبرد پیشنهادی پژوهش جهت دست­یابی ایران به قدرت برتر منطقه­ ای پیشنهاد گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات