تحلیل تغییرات موازنه قوا در خاورمیانه در پی قیامهای مردمی در کشورهای عربی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
موضوع موازنه قوا در منطقه خاورمیانه از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر امنیت منطقهای و بینالمللی است. پس از تحولات ناشی از قیامهای صورت گرفته در کشورهای عربی، نقش سیاسی کشورها در خاورمیانه با سرعت قابلتوجهی در حال تغییر است. تحولات اخیر در کشورهای عربی، فرصتها و امکانات جدیدی را برای دگرگونی فضای سیاسی و امنیتی و تغییر موازنه قوا در خاورمیانه به وجود آورده است. خیزشهای مردمی موجب دگرگونی اساسی در روندها، فرایندها و معادلات قدرت در خاورمیانه شده است. اما هنوز فضای تحولات سیال بوده و نظام جدید موازنه قوا در خاورمیانه شکل نگرفته است. مفروض مقاله حاضر این است که محیط خاورمیانه بحرانی و تحت تأثیر سرنگونی دیکتاتورها در کشورهای عربی است. در این فضای بحرانی دو قالب گفتمانی در برابر یکدیگر وجود دارند که میتوان آنها را در قالب دو جبهه و دو گفتمان "قدرت" و "مقاومت" ترسیم کرد. حوزه قدرت و هژمون با محوریت آمریکا و حوزه مقاومت و ایستادگی با محوریت جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است. این دو گفتمان و همچنین نتایج و پیامدهای جنبشهای عربی هستند که معادلات آینده قدرت در خاورمیانه را شکل خواهند داد. این مقاله تغییرات معادلات موازنه قوای منطقهای در خاورمیانه را بررسی میکند.