بررسی فرآیند تأسیس نهاد ملی حقوق بشر در چار چوب تعامل نظام حقوق داخلی با نظام بین‌المللی حقوق بشر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ازاد واحد امارات متحده عربی/گروه حقوق عمومی

2 2- استاد یار، گروه حقوق عمومی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

چکیده

در دهه‌های اخیر ایجاد و تأسیس «نهاد ملی حقوق بشر» ازجمله وظایف عام حاکمیت‌های سیاسی و به‌صورت خاص جز رویکردهای اساسی و کارویژه‌ی پارلمان و سیستم‌های مختلف حقوقی سیاسی محسوب می‌شوند. حاکمیت‌های سیاسی با هدف آموزش، پژوهش، ترویج و اشاعه مفاهیم بنیادی حقوق بشر، نظارت بر فرایند رعایت و تحقق‌بخشی به حقوق بشر و شهروندی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه، اتخاذ رویکرد هدایتی و حمایتی از حقوق بشر، ایجاد هم‌آهنگی و هم‌افزایی همکاری‌های بین‌بخشی دستگاه‌های مختلف در ساختار اداری، سیاسی و حقوقی، همکاری و تعاملات حقوق بشری در ساختار منطقه‌ای و نظام بین‌المللی حقوق بشر، مبادرت به ایجاد و تأسیس «نهاد ملی حقوق بشر» می‎نمایند. این نوشتار ابتدا از یک­سو تحلیلی خواهد داشت به فرایند تأسیس نهاد ملی حقوق بشر در نظام بین‌المللی حقوق بشر و از سوی دیگر بایسته و الزامات قانونی تأسیس نهاد ملی حقوق بشر را در نظام حقوقی ایران بررسی خواهد نمود. در مطاوی نوشتار، امتناع و یا امکان تعامل نظام حقوق داخلی ایران با نظام بین‌المللی حقوق بشر نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هم­چنین عناوین و سرفصل‌های؛ تعریف نهاد ملی حقوق بشر، انواع نهادهای ملی حقوق بشر، تاریخچه نهادهای ملی حقوق بشر از 1946 تا 1991، اصول پاریس (1991)، ارائه برخی نمونه‌ها و مثلاً وضعیت ایران از منظر اصول قانون اساسی مورد بررسی قرار گرفته و در پایان پیشنهادهایی برای ایجاد و تأسیس «نهاد ملی حقوق بشر» در ایران ارائه خواهد شد.

کلیدواژه‌ها