دکتری تخصصی، رشته حقوق بینالملل عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دامغان، ایران
چکیده
افزایش روزافزون سطح اتکای عملکرد بسیاری از زیرساخت‌های شهری به فضای مجازی، هشدارها نسبت به آسیب‌پذیری آنها را به دنبال داشته است. در حوزه حقوق بشردوستانه، بحث در رابطه با قابلیت اعمال اصول و قواعد حاکم برهدایت مخاصمات (تفکیک، تناسب و اتخاذ اقدامات احتیاطی) و تفسیرهای موجود از آنها در حوزه جنگهای سایبری، با توجه به ویژگی‌های خاص فضای سایبری، از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. بخصوص وقتی که بدانیم ترتیبات قراردادی این حوزه حقوقی (کنوانسیون های چهارگانه ژنو (1949) و پروتکل های الحاقی اول و دوم 1977) بر مبنای شرایط عینی بروز جنگهای کلاسیک تدوین و تفاوت‌های ماهوی آن با نبرد سایبری، همچنین پیوندهای درون‌شبکه‌ای فضای سایبری، طبیعتا چالش‌های اساسی در اعمال قواعد هدایت مخاصمات در این عرصه را باعث می‌گردد. این مقاله سعی دارد با در پیش گرفتن روش تحقیق تبیینی و در نظر گرفتن ویژگی‌های منحصر‌بفرد فضای سایبر، چگونگی تفسیر و اعمال قواعد اصلی هدایت مخاصمات درعرصه جنگهای سایبری را بررسی و راهکارهایی را پیشنهاد نماید. در این راستا سوال اصلی این است که با توجه به تبعات و عواقب سوء عملیات خصمانه در فضای سایبری بر جمعیت غیرنظامی، آیا اصول حقوق بینالملل بشردوستانه بر مخاصمات و جنگهای سایبری قابل اعمال میباشد و در صورت پاسخ مثبت، چالش‌ها و موانع فراروی اعمال و تفسیر مقررات اساسی هدایت مخاصمات و حقوق بشردوستانه بر جنگ های سایبری کدامند؟.
)