1
دانشیار و عضو هیئت علمی گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
2
دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
از سیاست خارجی به عنوان بیرونیترین بخش دولت یاد میشود که ضمن معرفی سیاستهای کلان کشور به سایر کنشگران، کلیه اهداف سیاسی و منافع ملی را در سطح بینالملل موردپیگیری قرار میدهد. بهطورکلی، مجموعه گستردهای از عوامل داخلی و محیطی به اصول و مبانی سیاست خارجی شکل میدهند. ویژگیهای فیزیکی و ساختارهای درونی دولت و جامعه بخش مهمی از عوامل داخلی را در برمیگیرند و نظام بینالملل، ساختار و تحولات آن جزء عوامل محیطی هستند. در این مقاله به بررسی عوامل محیطی و نحوه تاثیرگذاری آنها بر سیاست خارجی پرداخته میشود. پرسش اصلی آن است که «تحولات درونی نظام بینالملل چه تاثیری بر رفتار سیاست خارجی دولتها دارد؟». بررسیهای به عمل آمده نشان میدهد که «دولتها متناسب با تحولات درونی نظام بینالملل از آغازِ پیدایش تا فروپاشی آن، سه رفتار مشخص را از خود بروز میدهند که عبارتند از خود-گسترشی، خود-حفاظتی و خود-خویشتنداری». بررسی این رفتارها بر اساس مراحل مختلف نظام بینالملل هدف اصلی این مقاله است.