دانشجوی دکترای روابط بین‌الملل دانشگاه خاورمیانه ترکیه و عضو هیئت علمی دانشنامه جهان اسلام
چکیده
در پرتو تحولات اخیر در خاورمیانه به‌ویژه تحولات جهان عرب که در اوایل سال 2011 رخ داد و پیروزی دوباره حزب عدالت و توسعه در ژوئن2014 و انتخاب رجب طیب اردوغان به عنوان نخستین رئیس جمهور منتخب، مقاله حاضر به بررسی مؤلفه‌های جدید سیاست خاورمیانه‌ای ترکیه خواهد پرداخت و سعی در پاسخ به چرایی جهتگیریهای اخیر سیاست خارجی ترکیه می‌کند که براساس دو گفتمان تمدنی و رویکرد ژئوپلتیک شکل گرفته است. پژوهش حاضر به بررسی پویش‌های اصلی و ایدئولوژیک و پس‌زمینه‌های سیاست خارجی ترکیه خواهد پرداخت که با اعمال سیاست‌های جدید سعی در ایفای نقشی جدید در خاورمیانه دارد. فرضیه مقاله امکان‌پذیری تحلیل سیاست خارجی ترکیه در چارچوب برداشت از نقش ملی در خاورمیانه می‌باشد. به عبارت دیگر برداشت از نقش ملی توسط نخبگان سیاست خارجی ترکیه عامل تعیین‌کننده‌ای در جهتگیریهای سیاست خارجی خاورمیانه‌ای ترکیه است. مقاله حاضر در پی پاسخ به سئوال‌های ذیل است. ترکیه به دنبال ایفای کدام نقش‌ها در خاورمیانه است؟ سیاست‌های جدید ترکیه در خاورمیانه براساس برداشت از نقش ملی کدامند؟ آیا این سیاست‌ها برای ترکیه محدودیت به بار خواهد آورد و یا قدرت مانور آن را افزایش خواهد داد؟ نتیجه این سیاست‌ها به‌خصوص در مقابل تحولات اخیر در خاورمیانه چگونه خواهد بود؟
)