2024-03-28T20:07:30Z
http://fp.ipisjournals.ir/?_action=export&rf=summon&issue=1641
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
سیاست اروپایی سارکوزی ارزیابی عملکرد فرانسه در دوره ریاست بر اتحادیه اروپایی
در یک چشمانداز تاریخی، فرانسه ازجمله قدرتهای مهم اروپایی است که در شکلدهی به تحولات و معادلات این حوزه از نقش و جایگاه در خور اعتنایی برخوردار بوده است. فرانسویان در استمرار این فرایند از آغاز جنگ سرد، اروپاگرایی را به یکی از محورهای شاخص سیاست خارجی خود تبدیل نمودند. با این همه، افول نسبی جایگاه اروپایی فرانسه در دوره پساجنگ سرد زمینه را برای بازاندیشی برخی از آموزههای حاکم بر رهیافت اروپایی این کشور فراهم آورد. سیاست اروپایی سارکوزی نماد این بازاندیشی محسوب میشود.
مقاله حاضر سیاست مزبور را در پرتو عملکرد پاریس طی ریاست دورهای اخیر بر اتحادیه اروپایی تبیین و ارزیابی خواهد نمود.
فرانسه
اتحادیه اروپایی
سارکوزی
آتلانتیکگرایی
ریاست دورهای.
2008
06
01
7
28
http://fp.ipisjournals.ir/article_9522_046d289a4ea2dbeab5a255828aa034ae.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
موافقتنامه امنیتی بغداد - واشنگتن رفتارشناسی آمریکا در عراق جدید
پس ازحمله آمریکا به عراق و سقوط رژیم صدام، نحوه اداره این کشور مهمترین دغدغه آمریکا، انگلیس و عراق بود. مردم عراق با تنفر از پدیده اشغالگری ضمن ابراز خرسندی از سقوط صدام، به سردی با اشغالگران برخورد کردند و از همراهی با اهداف آنان سرباز زدند. مسئله عراق کماکان در مرکزیت سیاست خارجی آمریکا قراردارد و بر چگونگی دیدگاه ایالات متحده درمنطقه و سراسر جهان تاثیرگذار است . تحولات عراق جدید نه تنها روابط خارجی و اوضاع سیاسی- امنیتی این کشور را متاثر ساخته است بلکه تاثیر شگرفی بر کشورهای منطقه، نظام بینالملل و کاهش نقش هژمونیک ایالات متحده گذاشته است. در نتیجه ایالات متحده اکنون یکی از مشکلترین و مهمترین چالشهای خود را در دهههای اخیر در این منطقه تجربه میکند. الگوی رفتاری آمریکا در تحولات عراق جدید، مبتنی بر مداخلهگرایی، هژمونیکگرایی، یکجانبهگرایی، مبارزه با تروریسم و جنگ پیشدستانه میباشد. ماهها قبل از اشغال عراق، مقامات نظامی مدعی بودند که با برنامهریزی دقیقی وارد عراق شدهاند و از اجرای برنامههای کلان مانند فرایند دولتسازی تا خرد همانند جمعآوری زبالههای شهر بغداد از آمادگی کامل برخوردارند. اما عملاً اشغالگران با سردرگمی و بیبرنامگی عجیبی مواجه شدند که برخی از فرماندهان نظامی، در مقام توجیه، پیروزی زود هنگام در عراق را عامل آن دانستند. در این مقاله با مروری بر رفتار آمریکا در عراق جدید، اهداف و ابعاد مختلف موافقتنامه امنیتی بغداد- واشنگتن واکاوی شده است.
عراق جدید
ایالات متحده
عملیات پیشدستانه
دولتسازی
مهار دوگانه
موافقتنامه امنیتی
بیکر- همیلتون
هژمونی
یکجانبهگرایی.
2008
06
01
29
64
http://fp.ipisjournals.ir/article_9523_3e19285a11678cfe7a18a47a6f92856b.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
اکو: تمرکز یا گسترش؟
یکی از مسائلی که در طول یک و نیم دهه فعالیت سازمان همکاری اقتصادی (اکو) متناوباً مطرح شده این است که آیا پیشبرد اهداف سازمان آنچنانکه در معاهده ازمیر تعیین شده با گسترش سازمان بهتر تأمین میشود یا با تمرکز آن؟ این مسئله از سال 2004 میلادی مجدداً مورد توجه قرار گرفته و سازمان از درون و بیرون در سه بُعد سازمانی، موضوعی و شمار اعضا تحت فشارهای متعارضی برای گسترش از یک سو و تمرکز از سوی دیگر قرار گرفته است. این مقاله میکوشد با بررسی تحولات تاریخی مربوط به این موضوع در پیشینه سازمان و مرور نظریههای موجود در ادبیات سازمانهای بینالمللی، وضعیت فعلی اکو را تحلیل نماید و پاسخهای موجود برای این سؤال را به بوته نقد بگذارد.
سازمان همکاری اقتصادی
اکو
همپیوندی اقتصادی
سازمانهای منطقهای
منطقهگرایی
آسیای مرکزی.
2008
06
01
65
104
http://fp.ipisjournals.ir/article_9524_1485a5d67aafdf78e0984f39fa633a3a.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
ژئواکونومی انرژی و پیامدهای امنیتی آن بر سه کشور ایران، پاکستان و هند
جنوب و جنوب غربی آسیا دو منطقهای که قدرتهای جهان بیش از پنج قرن است که در تقسیمات فضای جغرافیایی آنها نقش مهمی داشتهاند و در دورانهای مختلف با تغییر در اهداف استراتژیک قدرتهای جهان دچار تحولات و دگرگونهای مهمی گردیدهاند. زمانی این مناطق صرفاً تحتتأثیر اهداف نظامی قرار داشتند و در مقاطعی جنبههای اقتصادی بر سرنوشت سیاسی آنها سایه افکنده است. ولی در قرن بیستویکم بهدلیل تحول در الگوهای استراتژیک هر دو جنبه در ساختارهای همهجانبه امنیتی آنها تأثیرگذار خواهد بود و جالب است که در این دومنطقه سه کشور ایران، پاکستان و هند همیشه در محور استراتژیک قرار داشتهاند بهویژه اینکه پس از فروپاشی شوروی سابق تغییر در مرزهای ژئوپلتیک دوران جنگ سرد که مفهوم ژئواکونومی جایگزین مفهوم ژئواستراتژی شده است، سه کشور فوق در مرکز دو قلمرو ژئواکونومیک قرن بیستویکم قرار گرفتهاند. در نتیجه، در آینده شاهد تحولات بسیار زیادی در این سه کشور از لحاظ انتخاب متحدین استراتژیک منطقهای و جهانی خواهیم بود و در این رابطه عامل انرژی بهعنوان خمیرمایه این وحدت ژئواکونومیک عمل خواهد نمود و نقش تجارت، مناطق آزاد و امنیت خطوط انتقال انرژی سرنوشتسازترین عوامل در تأمین امنیت همهجانبه این سه کشور خواهد بود.
استراتژی
ژئوپلتیک
ژئواستراتژی
ژئواکونومی
امنیت
انرژی
منافع ملی
هیدروپلتیک.
2008
06
01
105
114
http://fp.ipisjournals.ir/article_9525_f89e15d56bd0e24dec3586b51ed9313a.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
جهانیشدن و کنش فعال جهان سوم
در سالهای اخیر پیرامون ماهیت، ابعاد و تأثیرات مختلف جهانیشدن تحقیقات فراوانی به عمل آمده است. با مروری بر تحقیقات انجام شده مشخص میگردد که اولویتهای محققان کشورهای توسعهیافته در مطالعه جهانیشدن با محققان کشورهای در حال توسعه متفاوت است. تفاوت نگاه از آنجا ناشی میشود که کشورهای جهان سوم عمدتاً تهدیدات و فرصتهای جهانیشدن را در مورد توسعه، هویت و حاکمیت سنتی خود بررسی میکنند اما کشورهای توسعهیافته با ملاحظاتی متفاوت تحولات مفهومی و ماهیتی دستاوردهای مختلف مدرنیته را در ابعاد جهانی و نه ملی بررسی مینمایند. مقاله زیر با برجسته ساختن تفاوتها ی مذکور، با استفاده از آرای آنتونی گیدنز، درصدد شناسایی و توصیه راهحلهایی برای کنش فعال جهان سوم در روند جهانیشدن می باشد.
تعامل
تقابل
ادغام
حاکمیت ملی
هویت
توسعه
همگرایی
وابستگی متقابل
سوسیال دموکراسی
کاپیتالیسم دولتی
سرمایهداری.
2008
06
01
115
146
http://fp.ipisjournals.ir/article_9527_5e12fc46e83ad15f732be898ad75d940.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
توسعه و نقش زنان در جهان (1995-1985)
توسعه اجتماعی- اقتصادی که در رأس برنامههای هزاره سوم سازمان ملل متحد میباشد بستگی تام با رعایت حقوق زنان و احترام به نقش واقعی آنان دارد. «ابزار جنسیتی» میبایست در همه موازین نفی گردد. توسعه انسانی میباید با توسعه نقش زنان در همه مراتب اجتماعی و اجازه ورود آنان در سطوح مدیریتی همراه باشد. نمیتوان از عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی سخن گفت مگر آنکه شاخص ارتقای حقوق زنان بهطور مستقیم موردنظر قرار گیرد. مقاله زیر ابعاد گوناگون حضور زنان در جوامع بینالمللی را با نظرداشت مبحث کلی توسعه انسانی مورد مطالعه قرار میدهد.
: زنان
خشونت
جنسیتی
سازمان ملل
کارگران خانگی
توسعه انسانی
فقر..
2008
06
01
147
174
http://fp.ipisjournals.ir/article_9528_6cc403ad26175b22f20dd64f70278e51.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
علل رشد فزاینده سازمانهای غیردولتی
دانشمندان علوم اجتماعی از جوانب مختلف گروههای مردمنهاد را مورد بررسی قرار دادهاند؛ ولی در اینکه چرا این چنین فعالیتها در دهههای اخیر رو به گسترش گذاشته، چندان مطالعات ژرف انجام نیافته و در خیلی موارد به یک رشته نگرش هایی چون انقلاب اطلاعاتی، رشد طبقه متوسط... و بازسازی دموکراسی بسنده شده است. لذا نگارنده در این مقاله تلاش میکند بروز چهار بحران و نقش آنها در تکوین این نوع کارهای داوطلبانه را برجسته نماید. به همینمنظور ابتدا دو بحران در عرصههای توسعه و دولت رفاه را مورد مطالعه قرار میدهیم و چگونگی تأثیر آن دو را در پیدایش سازمانهای غیردولتی تشریح مینماییم. سپس فروپاشی بلوک شرق و پیامدهای آن درخصوص نمایان شدن گروههای مزبور را بحث میکنیم. نهایتاً با ژرفانگری در تخریب روزافزون محیط زیست، واکنشهای مردمی در قبال آن را به بحث میگذاریم و بدین طریق استدلال میگردد که بحرانهای یاد شده، عوامل عمده در بسط سازمان های غیردولتی میباشند.
سازمانهای غیردولتی
دولت رفاه
اعتماد و عدم اعتماد
محیط زیست
بحران
توسعه
توسعه پایدار.
2008
06
01
175
200
http://fp.ipisjournals.ir/article_9529_5730c9f37457367353c1103c9a98cdb0.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
تحول در استراتژی امنیت ملی ژاپن
سیاست خارجی ژاپن پس از پایان جنگ سرد، درحال باز تعریف شدن است .به عبارت دیگر ژاپن چه بنا به ضرورت های داخلی، چه بنا به تحول در معادلات منطقهای وبینالمللی نیاز دارد سیاست خارجی خود را که از پایان جنگ جهانی دوم تا خاتمه جنگ سرد دنبال میکرد مورد بازنگری قرار دهد. ژاپنیها در تمامی آن دوره بنا به قانون اساسی خویش وهمینطور الزامات موافقتنامه امنیتی با آمریکا، وظیفه دفاع از ژاپن را در مقابل تجاوز خارجی ( بلوک شرق ) به آمریکا واگذار کرده بودند ودولت ژاپن صرفاً توسعه اقتصادی کشور را مدیریت میکرد. واضح است تحول در سیاست خارجی این کشور تأثیرات قابلتوجهی درسطوح مختلف منطقهای وجهانی خواهد داشت. از این نظر بررسی این تحول و پرداختن به آن امری مهم ومفید برای تنظیم سیاست خارجی دیگر کشورها و شناخت بهتر از مناسبات بینالمللی و اوضاع جهان حاضر و پیشرو خواهد بود. تلاش این مقاله بر این است که با نگاهی بیشتر واقعگرایانه و درجهانی که همه قدرتهای مطرح در صحنه جهانی در تکاپوی حداکثرسازی منافع و تواناییها و تأمین امنیت ملی خویش هستند و دوستیها، رقابتها و دشمنی در این چارچوب مفهوم می یابد به این مسئله بپردازد.
ژاپن
امنیت ملی
استراتژی
سیاست دفاعی
تروریسم.
2008
06
01
201
222
http://fp.ipisjournals.ir/article_9530_f6e48ece4d53912c57b70d68d4f8ec8d.pdf
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
23829680
1388
23
1
منازعه و همکاری در روابط بینالملل: نقش قدرت در حفظ صلح و امنیت جهانی
:بررسی همکاری و منازعه و نقش قدرت در ثبات و امنیت بینالمللی در چارچوب رهیافت رئالیسم موضوع اصلی این مقاله است. رئالیسم دارای شاخههای مختلفی است که علیرغم بعضی از تفاوتها در مفروضات، دارای بک هسته مرکزی است و در سه محور اساسی همعقیده هستند که شامل دولت محوری ـ اصل بقا و اصل خودیاری است تمام گرایشات رئالیسم میپذیرند که دولت کنشگر اصلی در روابط بینالملل است و هدف آن حفظ بقا در محیط آنارشیک بینالمللی است و همین فضای اقتدارگریزی اصل خودیاری را به دولتها دیکته میکند بهصورتی که هر دولت تنها میتواند برای حفظ امنیت و بقا به خودش متکی باشد. نتایج بررسیها نشان میدهد که براساس مفروضات رئالیسم، همکاری در روابط بینالملل یک متغیر وابسته به قدرت است و به سختی قابل دستیابی است و تلاش دولتها برای کسب قدرت و منافع نسبی و همچنین اقتدارگریزی حاکم بر نظام بینالمللی ازجمله عوامل محدود کننده همکاری هستند و تأکید میکنند که همکاری بدون توجه به دستاوردهای نسبی آن میتواند امنیت و بقای دولت را به خطر اندازد. دیدگاه نئولیبرال که چالشگر اصلی نظریه واقعگرایی است ضمن پذیرش برخی مفروضات اساسی واقعگرایی با تأکید بر منافع مطلق بجای منافع نسبی و بدون توجه به ریشه منازعه و جنگ تلاش مینماید راهی برای رفتن به سوی همکاری پیدا کند و معتقد است که نهادهای بینالمللی و رژیمها میتوانند همکاری میان دولتها را تسهیل کرده و هزینه تقلب و عدم پایبندی به تعهدات متقابل را بالا ببرند.
همکاری و منازعه ـ واقعگرایی ـ نئولیبرالیسم
اقتدارگریزی
قدرت.
2008
06
01
223
260
http://fp.ipisjournals.ir/article_9532_9a412476bc952c7262088e75d4f79773.pdf