per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
591
610
18976
Research Paper
تأثیرپذیری سیاست خارجی ترکیه از روند اروپاییشدن
کیهان برزگر
kbarzegar@hotmail.com
1
حسن مفیدی احمدی
2
یکی از موضوعاتی که در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است، تأثیر فرایند الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا بر سیاست خارجی این کشور است. در این چارچوب این مقاله با بهرهگیری از روشی توصیفیـتحلیلی با صبغه تاریخی و با استفاده از چارچوب نظری ادبیات اروپاییشدن، در پی پاسخ به این پرسش است که رویکرد سیاست خارجی ترکیه در فرایند الحاق این کشور به اتحادیه اروپا چه تغییری کرده است؟ بهنظر میرسد فرایند الحاق به اتحادیه اروپا، با تأثیرگذاری بر حوزههای راهبردی (محاسبات هزینهـفایده)، مشروعیتبخشی (به سیاستهای حزب حاکم) و هویتی، سیاست خارجی این کشور را متأثر کرده است. برای آزمون این فرضیه، نگارندگان تلاش کردهاند به تشریح تأثیر فرایند الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا بر باز شدن گامبهگام فضای مناظره در مورد مسائل سیاست خارجی، امکان یافتن ظهور و بروز لایههای هویتی متعدد و درنتیجه اتخاذ گونهای سیاست خارجی چندبعدی و جایگزینی گامبهگام هنجارهای اروپایی مبتنیبر چندجانبهگرایی، دیپلماسی و قدرت نرم بهجای رویکرد انعطافناپذیر و دشمنگرای پیشین این کشور بپردازند. به اعتقاد نگارندگان، تغییر در رویکردهای ترکیه در مواجهه با تحولات سوریه و عراق نیز خارج از حوزه سیاست خارجی اروپاییشده این کشور در حوزه مدیریت بحران، تفسیر تحولات، ائتلافسازی و نهادسازی نیست.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18976_1716c9351f7578f61b5ded469b83597d.pdf
اروپاییشدن
اتحادیه اروپا
ترکیه
سیاست خارجی
سوریه
per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
611
630
18979
Research Paper
حزب عدالت و توسعه ترکیه در قبال تحولات خاورمیانه: مطالعه موردی بحرین
محمود نورانی
mahmod.nourani@gmail.com
1
یاور علینیا
2
هادی عسگری دولاما
3
تبدیل خاورمیانه (شامل شمال آفریقا) به کانون توجه تلاشهای سیاست خارجی ترکیه نشان از وجود بعد قدرتمند هویتی در سیاست خارجی جدید این کشور دارد. موضوع موردنظر این مقاله، دیدگاه حزب عدالت و توسعه (دولت حاکم) ترکیه در مورد تحولات خاورمیانه بهویژه در بحرین است و مبانی نظری استفادهشده در مقاله مبتنیبر نظریه سازهانگاری است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که ترکیه در گذشته رویکردی در قبال شورای همکاری خلیج فارس داشت و تلاش میکرد با این شورا کاملاً در یک جبهه قرار نگیرد و بهگونهای موضعگیری کند که منافع خود در منطقه را تامین نماید. در این مقاله و در پاسخ به این پرسش که آیا کشور ترکیه خواهد توانست در بلندمدت نقش خود را در منطقه و جهان بهعنوان قدرتی تأثیرگذار ایفا کند؟ باید گفت که با توجه به مواجه بودن ترکیه با چالشهای عمده در سطوح داخلی و منطقهای، این کشور مسیر دشواری را برای دستیابی به اهداف بلندمدت خود که همان افزایش نقش و نفوذ در تحولات منطقهای و جهانی است، در پیش دارد.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18979_26f048edf76f4a7cf8db8e5fb01cd313.pdf
ترکیه
حزب عدالت و توسعه
خاورمیانه
بحرین
سازهانگاری
per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
631
655
18980
Research Paper
راهبردهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی درقبال بحران سوریه
سیدعلی نجات
1
جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت منطقهای، از دیرباز به عنوان دو رقیب اصلی در منطقه خاورمیانه شناخته میشدند، اما طی سالهای اخیر روابط میان این دو کشور بسیار پیچیدهتر شده و ابعاد جدیدی به خود گرفته است. در این میان، یکی از مسائلی که در سالهای اخیر روابط تیره میان این دو کشور را پیچیدهتر ساخته است بحران و جنگ داخلی سوریه میباشد. در جریان بحران سوریه، جمهوری اسلامی ایران و عربستان بنا به اهداف و منافع خاص خود در سوریه موضعگیری متناقضی اتخاذ نمودهاند. از همین رو، هدف نوشتار حاضر، تبیین راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در قبال بحران سوریه از سال 2011 تا 2015 میباشد. در همین راستا، نویسنده با بهرهگیری از روش توصیفیـتحلیلی و با رویکرد مقایسهای، به دنبال پاسخ به این پرسش اساسی بوده است که جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی چه رویکردی را در قبال بحران سوریه اتخاذ کردهاند؟ فرضیهای که در پاسخ به این پرسش مطرح میشود این است که عربستان سعودی سعی کرده است تا با حمایت از معارضین نظام در سوریه و پشتیبانی از گروههای سلفی جدید، موازنه قدرت را به نفع خویش تغییر دهد، جمهوری اسلامی ایران نیز سعی نموده است تا با حمایت از دولت سوریه و تقویت محور مقاومت موازنه قوا را به نفع خویش حفظ کند.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18980_3c374d5133ef742c494bb350ba742e19.pdf
بحران سوریه
ژئوپلیتیک
سیاست خارجی
جمهوری اسلامی ایران
عربستان سعودی
موازنه قوا
per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
657
675
18981
Research Paper
مهاجرت مسلمانان کشورهای شمال آفریقا به فرانسه از سال 2000 تا 2014: فرصت یا تهدید؟
صفورا ترک لادانی
safouraladani@yahoo.com
1
زهره قبادی
2
پس از جنگ جهانی دوم، تعداد زیادی از مسلمانان کشورهای شمال آفریقا به فرانسه مهاجرت کردند، که حضور استعماری ٢٠٠ ساله فرانسه و به تبع آن گسترش فرهنگ و زبان فرانسه در این کشورها زمینهساز این مهاجرتها بوده و علت این مهاجرت از سوی کشور مبدأ، شرایط نامساعد اقتصادی، قحطی و جنگ، و از سوی کشور مقصد، کمبود نیروی انسانی برای کار بوده است. پدیده مهاجرت همواره دربردارنده جنبههای مثبت و منفی بسیاری چه برای کشورهای مهاجرفرست و چه برای کشورهای مهاجرپذیر میباشد. هدف این پژوهش با اتخاذ روش نقد توصیفیـتحلیلی این است که نشان دهد حضور این مهاجران در فرانسه برای این کشور فرصت بهشمار میآید، یا تهدید؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد که حجم این مهاجرت به فرانسه با دارا بودن فرصتهای معمول ازجمله جبران نیروی کار و استفاده از ظرفیتهای علمی این مهاجران، همواره چالشهای امنیتی و نگرانیهای فراوانی چون بیکاری، تغییر بافت جمعیتی از بُعد نژادی و مذهبی و نیز رشد گروههای تروریستی در این کشور را که گاهی در غالب گروههای تندرو اسلامی شکل میگیرند، در پی دارد که با گذشت زمان شدت و گستره این چالشها افزایش مییابد و این امکان وجود دارد که چالشهای ذکرشده در آینده امنیت فرانسه را با خطر مواجه کند.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18981_f97625d51defe7c02d801b3f9d1a9405.pdf
مهاجرت
مهاجرپذیری
فرانسه
کشورهای شمال آفریقا
فرار مغزها
جمعیت
per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
677
701
18982
Research Paper
محدودیتها بر اصل حاکمیت در کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی از دیدگاه حقوق بینالملل
مصطفی تقیزاده انصاری
1
محمود اصفهانینژاد
2
هدف این مقاله روشن ساختن حدود، ثغور و قلمرو هنجارسازی در حقوق بینالملل خلع سلاح با نگاه ویژه به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی در زمینه محدود کردن تعریف سنتی حاکمیت دولتها میباشد. پرسش اصلی مقاله، درباره میزان و درجه محدودیتهای اعمالشدة برآمده از کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی بر اصل حاکمیت دولتها است. در پرسشهای فرعی، تعریف و مختصات سنتی اصل حاکمیت دولتها و روند محدودسازی حاکمیت مطلق دولتها پیش و پس از تصویب کنوانسیون حقوق معاهدات 1969 و قویتر بودن این محدودیتها بر اصل حاکمیت در کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی نسبت به سایر معاهدات خلع سلاح، مطرح شدهاند. بخش نخست این مقاله به تاریخچه اصل حاکمیت اشاره داشته و نشان میدهد که در معاهدات سنتی خلع سلاح، اصل حاکمیت کاملاً محترم شمرده میشد. در بخش دوم مقاله نشان داده شده است که فلسفه وجودی کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی در زمینه تعهدات از معاهدات خلع سلاحی سنتی فاصله داشته و به این منظور، پس از معرفی ساختار حقوقی کنوانسیون، تعهدات خاص دولتها و اقدامات آنها در این زمینه مورد بررسی قرار خواهند گرفت. درنهایت بررسیهای مذکور به این امر ختم خواهند شد که محدودیتهای اعمالشده بر حاکمیت در کنوانسیون سلاحهای شیمیایی نسبت به سایر معاهدات خلعسلاحی البته با برخی ویژگیها بیشتر است.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18982_8dded56d19d3d59084e10fd1173fee58.pdf
اصل حاکمیت
کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی
خلع سلاح
کنترل تسلیحات
کنوانسیون منع اشاعه هستهای
per
دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه
فصلنامه سیاست خارجی
23829680
2016-03-01
28
4
703
728
18983
Research Paper
ایران و لابیگری در اتحادیه اروپایی: ظرفیتها و سازوکارها
محمود جوادی
mahmoudjavadi@ut.ac.ir
1
این مقاله درصدد تبیین اهمیت و جایگاه لابیگری در سطح اتحادیه اروپایی و برآورد ظرفیتها و سازوکارهای حضور ایران در این عرصه بوده و درحقیقت، بهدنبال پاسخی برای این پرسش اصلی است که با وجود شکنندگی روابط، چگونه ایران و اتحادیه اروپایی میتوانند به فهمی مشترک از موضوعات و چالشهای دوجانبه، منطقهای و بینالمللی دست یابند و روابط دوجانبه را در روندی روبهرشد شکل دهند. میتوان فرضیه نوشتار حاضر را اینگونه عنوان کرد که ایران ضمن توجه به دو مؤلفه “گفتگو” و “دیپلماسی” با اتحادیه اروپایی، نیازمند بهرهگیری از مؤلفه “لابیگری” در قالب ظرفیتهای بازیگران غیردولتی نیز هست. با توجه به سطح کنونی روابط و آمار و ارقام موجود، بهنظر میرسد در وهله نخست، جمهوری اسلامی ایران توانایی بهرهگیری از ظرفیت اندیشکدهها و مؤسسات تحقیقاتی مستقر در اتحادیه اروپایی را دارد، زیرا کارویژه اصلی اندیشکدهها، ارائه اطلاعات، راهکارها و توصیههای سیاستی به نهادهای اجرایی اتحادیه اروپایی است و همکاری منسجم و هدفمند ایران با اتاقهای فکر اروپایی به فهم غرب از رفتار ایران و تسهیل همکاریها در سطوح دوجانبه، منطقهای و بینالمللی در عرصههای موضوعی گوناگون کمک خواهد کرد. در پژوهش حاضر برای نشان دادن اهمیت لابیگری در سطح اتحادیه اروپایی و نقش آن در بهبود روابط ایران و اتحادیه، از نظریه “دسترسی” استفاده شده و بهلحاظ روششناسی از نوع مطالعه تحلیلی بوده که در آن برای جمعآوری اطلاعات از روش اسنادیـکتابخانهای بهره گرفته شده است.
http://fp.ipisjournals.ir/article_18983_587fd306f66608101945bf3fc3ead8fa.pdf
لابیگری
اتحادیه اروپایی
ایران
بازیگران غیردولتی
مفاهمه