درباره پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (N.P.T) که مبنای رژیم منع گسترش سلاحهای هستهای میباشد، بارها گفته شده که «اعتبار و ارجحیت خود را از دست داده» و خطر «درهمشکستن» و حتی «فروپاشی» آنرا نمیباید از نظر دور داشت. در رابطه با چنین تهدیدهایی میتوان دو خاستگاه قائل گردید: دشواریهایی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اطمینان یافتن از عدم انحراف فعالیتهای هستهای دولتهای فاقد سلاحهستهای عضو پیمان به سوی اهداف نظامی با آنها مواجه است و نیز مسأله جهانشمول نبودن این پیمان. این مقاله با اشاره به تلاشهای ایران جهت رفع نگرانیها در رابطه با فعالیتهای هستهای خود از یکسو و از سوی دیگر امتناع اسرائیل از تحت بازرسی آژانس قرار دادن فعالیتهای هستهای این رژیم، معضلات اجرای رژیم منع گسترش سلاحهای هستهای در خاورمیانه را مورد بررسی قرار خواهد داد.